مالیات یکی از بحث های گسترده و طولانی است که در انواع مختلفی وجود دارد. وجود انواع مختلفی مالیات باعث سختی و پیچیدگی این مبحث شده است تا جایی که بسیاری از افراد برای حل این مشکل به دنبال کارشناسان متخصص و با تجربه در این حوزه می گردند. مالیات بر ارث یکی از مالیات هایی است که دولت آن را دریافت می کند اما برای آگاهی بیشتر از این موضوع و اینکه مالیات بر ارث چیست و به چه کسانی تعلق می گیرد، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
مالیات بر ارث چیست؟
یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از افراد را مشغول کرده این است که مالیات بر ارث چیست؟ چگونه مالیات بر ارث دریافت می شود؟ پیش از هر چیزی باید بگوییم که مالیات بر ارث چیست؟ مالیات بر ارث در واقع مالیاتی است که به تمامی اموال منقول و غیر منقول متوفی تعلق می گیرد. این جمله بدین معنی است که اگر ورثه بخواهند اموال متوفی را بین خودشان تقسیم کنند ابتدا باید مالیات آن را پرداخت کنند.
مالیات بر ارث چگونه توسط دولت دریافت می شود؟
شاید برایتان جالب باشد که بدانید دولت چگونه مالیات بر ارث را دریافت می کند؟ اظهارنامه مالیاتی یکی از راه هایی است که دولت می تواند به کمک آن مالیات بر ارث را دریافت کند. وراث موظف هستند که یک سال پس از فوت متوفی اظهارنامه مالیاتی را تنظیم کرده و به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند.
اگر چنانچه در زمان تعیین شده، وراث اظهارنامه را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند، هزینه های کفن و دفن کسر شده و پس از دریافت مالیات بر ارث، باقی اموال بین ورثه تقسیم می شود اما پس از گذشت زمان ذکر شده، هزینه های کفن دفن از مالیات کسر نخواهد شد.
مطالعه بیشتر: مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی
ماده ۳۴ مالیات بر ارث چیست؟
ماده ۳۴ مالیات بر ارث می گوید که برخی از اشخاص نباید بدون داشتن گواهی پرداخت مالیات، اموال و دارایی های متوفی را به ورثه بدهند یا با نام آن ها معاملاتی را انجام دهند:
- بانک ها و موسسات مالی، شرکت ها، نهادهای دولتی و غیر دولتی که وجوه نقد یا سفته یا جواهر و یا هر نوع مال دیگر از متوفی را که نزد خود نگه می دارند.
- املاک و ادارات ثبت اسناد زمانی که می خواهند اموال را به نام ورثه ثبت کنند.
- دفاتر اسناد رسمی زمانی که وراث هرگونه معامله ای پیرامون اموال و دارایی های متوفی ثبت می کنند.
- شرکت هایی ک در آن متوفی سهام دار است.
- شرکت ها کارگذاری و صندوق های سرمایه گذاری
- صندوق های دادگستری و صندوق های ادارات ثبت اسناد
مطالعه بیشتر: لیست مشاغل معاف از مالیات کارتخوان
مالیات بر ارث به چه مواردی تعلق می گیرد؟
مواردی که مالیات بر ارث به آن ها تعلق می گیرد در ماده ۱۷ قانون مالیات های مستقیم تعیین گردیده است و وارثان موظف هستند که برای این نوع اموال مالیات پرداخت نمایند. از جمله مواردی که مالیات به آن ها تعلق می گیرد شامل موارد زیر است:
- سپرده های بانکی
- سهام غیر بورسی
- سود سهام و سهم الشرکه
- اوراق ارزش دار
- سود حساب بانکی
- حق امتیاز
- وسایل نقلیه صرف نظر از زمینی، هوایی یا دریایی
- مغازه
- سر قفلی
- ملک و آپارتمان مسکونی
- املاک اداری
- حق واگذاری محل
- صندوق امانات بانک
- موجودی حساب موسسات مالی و اعتباری
مطالعه بیشتر: مالیات بر درآمد
انواع مالیات بر ارث
طبق قانون جدید مالیات بر ارث، این مالیات در انواع زیر وجود دارد:
- مالیات بر ارث ملک
- مالیات بر ارث خودرو و وسایل نقلیه
- مالیات بر ارث سهام سهم الشرکه
- مالیات بر ارث سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سود سهام
مطالعه بیشتر: مالیات طلا
مالیات بر ارث ملک چگونه محاسبه می شود؟
برای محاسبه مالیات بر ارث ملک و زمین برخی از نکات را باید در نظر داشته باشید:
- برای ملک مسکونی ۷.۵% ارزش معاملاتی
- برای ملک اداری و تجاری ۳% ارزش روز
- برای باغ، زمین ها و اراضی کشاورزی ۷.۵% ارزش معاملاتی
محاسبه می شود. ارزش معاملاتی قیمتی است که سازمان امور مالیاتی کشور در دفترچه های مخصوصی برای زمین های مناطق مختلف در تهران و شهرستان ها تعیین می کند. معمولا قیمت های درج شده در این دفترچه نسبت به قیمت اصلی و واقعی ملک کمتر خواهد بود.
مطالعه بیشتر: مالیات خانه خالی
مالیات بر ارث خودرو و انواع وسایل نقلیه
ورثه طبقه اول متوفی موظف هستند که به میزان ۲% از ارزش وسایل نقلیه را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند و برای طبقه دوم و سوم این نرخ به ۲ تا ۴ برابر دسته اول افزایش پیدا می کند.
مالیات بر ارث سهام سهم الشرکه
سهام فرد متوفی از دیگر مواردی است که طبق قانون انحصار وراثت، مشمول مالیات می شود. میزان و نرخ این مالیات پس از بررسی سهام تعیین می گردد و وراث با توجه به طبقه بندی ای دارند موظف به پرداخت مالیات می باشند.
مالیات سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سود سهام
سپرده های بانکی از دیگر اموالی هستند که شامل مالیات می شود. میزان مالیات سپرده های بانکی برای وراث طبقه اول ۳% است. این مالیات برای طبقه دوم و سوم ۲ تا ۴ برابر وارثان طبقه اول است.
طبقه وراث چیست؟
در مطالب فوق پیرامون درصد مالیات برای طبقه های مختلف صحبت کردیم اما منظور از طبقه وراث چیست؟ ورثه با توجه به نسبتی که با متوفی دارند طبقه بندی می شوند و هر کدام دارای نرخ های مختلفی برای مالیات می شوند. براساس ماده ۸۶۲ قانون مدنی وراث به ۳ طبقه تقسیم بندی می شود که شامل موارد زیر می باشد:
- طبقه اول: پدر، مادر، زن، شوهر، فرزند و نوه
- طبقه دوم: اجداد، برادر، خواهر و فرزندان آن ها
- طبقه سوم: عمو، عمه، خاله، دایی و فرزندان آن ها
مالیات بر ارث چقدر است؟
مالیات بر ارث از جمله مالیات هایی است که نمی توان نرخ ثابتی برای آن در نظر گرفت چراکه پرداخت آن با توجه به طبقه ورثه و نوع و میزان دارایی متوفی می تواند متفاوت باشد. ورثه می توانند با توجه به دارایی متوفی میزان مالیات را تعیین کنند. همچنین در صورتی که نیاز به کمک در زمینه مالیاتی داشته باشید، کارشناسان سفیر حساب می توانند در این مسیر به شما مشاوره دهند.
قانون جدید مالیات بر ارث
پیش از سال ۹۵ تنها عامل تعیین کننده مالیات بر ارث، اموال فرد متوفی بود اما قانون جدید مالیات بر ارث اینگونه نیست. بنابر قانون جدید اصلاحی، برای سپرده های بانکی و اوراق مشارکت باید ۳% مالیات پرداخت گردد. نرخ مالیات برای سهام و سهم الشرکه ۱.۵%، برای حق امتیاز و سایر اموال و حقوق مالی ۱۰% ارزش روز، وسایل نقلیه موتوری زمینی، دریایی و هوایی ۲% و املاک ۱.۵% است.
طبق قانون جدید مالیات بر ارث، چنانچه وارثی بخواهد ارث را به نفر سوم بدهد، تمامی هزینه های مربوط به نقل و انتقالات بر عهده وی می باشد. همچنین اگر اموال باقی مانده متوفی از هزینه کفن و دفن و بدهی های او کمتر باشد، وارثان مشمول پرداخت مالیات بر ارث نیستند.
مراحل پرداخت مالیات بر ارث
مراحل پرداخت مالیات بر ارث دارای ۳ گام مختلف است که شامل موارد زیر می باشد:
۱. دریافت گواهی انحصار وراثت
در اولین مرحله، وراث برای تعیین سهم الارث خود باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند. در این دفاتر فرم های مخصوصی با امضای ۳ شاهد پر می شود که این فرم باید به همراه مدارک شناسایی به دفاتر قضایی تحویل گردد تا گواهی انحصار وراثت صادر گردد. این گواهی معمولا ظرف مدت ۲ ماه صادر می شود.
۲. پرداخت مالیات
پس از دریافت گواهی انحصار وراثت، وراث باید جهت پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی مراجعه کنند تا بتوانند برگه مفاصا حساب مالیات ورثه را بگیرند. مدت زمان مورد نیاز برای این مرحله نیز ۲ ماه خواهد بود.
۳. صدور سند تک برگ
وراث زمانی می توانند اموالی که به ارث رسیده را به فروش برسانند که دارای سند تک برگ باشند. پس از انجام دو مرحله قبل، وراث با در دست داشتن گواهی انحصار وراثت و مفاصا حساب به دفاتر اسناد رسمی مراجعه می کنند و دفترخانه مدارک را برای اداره ثبت پست می کند تا سند تک برگ برای وراث صادر گردد. سند تک برگ معمولا ظرف مدت دو ماه به محل زندگی وراث پست می شود.
جمع بندی
مالیات بر ارث جزو مالیات هایی است که به تمامی اموال از جمله اموال منقول و غیر منقول تعلق می گیرد که وراث باید ابتدا آن را پرداخت کنند سپس سهم الارث خود را دریافت نمایند. در این مطلب سعی کردیم درباره مالیات بر ارث و نرخ آن صحبت کنیم. مالیات بر ارث در ۴ نوع مختلف وجود دارد. ما در این مقاله مالیات بر ارث و نکات آن را به طور کامل شرح دادیم تا در زمان مورد نیاز بتوانید با آگاهی کامل با این موضوع برخورد کنید.
